Kebab to potrawa, która od wieków stanowi symbol kuchni Bliskiego Wschodu. Choć jego historia zaczyna się w Turcji, dziś trudno znaleźć kraj, w którym nie pojawiła się jakaś lokalna odmiana tej potrawy. Kebab nie jest tylko daniem – to także sposób przyrządzania mięsa, filozofia przypraw i forma podania, które różnią się w zależności od regionu. Tradycyjnie mięso – najczęściej jagnięcina, baranina lub wołowina – jest marynowane w aromatycznych przyprawach, a następnie grillowane lub pieczone, by uzyskać intensywny smak i delikatną strukturę. Współcześnie kebab można znaleźć zarówno w formie eleganckiego dania restauracyjnego, jak i popularnego fast foodu, serwowanego w bułce, picie lub tortilli.

Rodzaje kebaba na świecie

Kebab, mimo wspólnego pochodzenia, przybiera różne formy na całym świecie. Każdy region modyfikuje przepis według własnych upodobań, lokalnych składników i tradycji kulinarnych. W Turcji, kolebce tej potrawy, spotkać można dziesiątki odmian kebaba – od łagodnych po pikantne, od grillowanych po pieczone w sosie. W Libanie i Syrii popularna jest shawarma, czyli mięso marynowane w przyprawach i pieczone na pionowym rożnie, podawane w chlebie pita z warzywami i sosem jogurtowym. W Grecji odpowiednikiem kebaba jest gyros, przygotowywany najczęściej z wieprzowiny, podawany z kremowym sosem tzatziki. Z kolei w Iranie króluje kabab koobideh, czyli mielona baranina lub wołowina przyprawiona cebulą i ziołami, grillowana na szpikulcach. W Pakistanie i Indiach kebaby mają bardziej pikantny charakter – dodaje się do nich curry, chilli i intensywne przyprawy korzenne, które nadają potrawie głęboki aromat.

• Turcja – kraj, z którego pochodzi kebab, słynący z różnorodności jego odmian i sposobów przyprawiania.
• Liban i Syria – shawarma z sosem jogurtowym i świeżymi warzywami, podawana w cienkiej picie.
• Grecja – gyros z wieprzowiny lub kurczaka z dodatkiem tzatziki i warzyw.
• Iran – kabab koobideh z mielonej baraniny lub wołowiny, grillowany na ogniu.
• Pakistan i Indie – pikantne kebaby z curry i ziołami, podawane często z ryżem basmati.

Różnorodność ta dowodzi, że kebab to potrawa, która potrafi dostosować się do kultury i smaku każdego regionu, zachowując jednocześnie swój turecki charakter.

Od shawarmy po dönera – regionalne odmiany kebaba

Współczesny kebab ma wiele nazw i wariantów, które mogą mylić, ale wszystkie mają wspólny rodowód. Shawarma, döner kebab i gyros to dania przygotowywane na podobnej zasadzie – mięso piecze się na pionowym rożnie, następnie kroi na cienkie plastry i podaje w chlebie pita, bułce lub na talerzu z dodatkami. Różnice pojawiają się w sposobie przyprawiania i podawania. Shawarma wywodzi się z Bliskiego Wschodu i charakteryzuje się intensywnym aromatem przypraw – kminu rzymskiego, kolendry i kurkumy. Döner kebab to turecka wersja, w której smak budują głównie papryka, zioła i czosnek, a mięso jest często baraniną lub wołowiną. Z kolei grecki gyros jest łagodniejszy w smaku i podawany z kremowym sosem na bazie jogurtu. Wspólnym elementem tych potraw jest prostota i świeżość – mięso, warzywa, sos i chleb pita tworzą harmonijną całość, która od lat zachwyca smakiem.

Döner kebab

Döner kebab to najbardziej rozpoznawalna forma kebaba na świecie i jednocześnie symbol tureckiej kuchni. Jego nazwa pochodzi od tureckiego słowa dönmek, czyli „obracać się” – co odnosi się do sposobu pieczenia mięsa na pionowym rożnie. Tradycyjnie używa się jagnięciny lub baraniny, choć dziś często stosuje się również wołowinę lub drób. Mięso jest marynowane w mieszance jogurtu, ziół, papryki i czosnku, a następnie powoli pieczone, aż stanie się miękkie i soczyste. Po odcięciu cienkich plastrów serwuje się je w bułce, picie lub na talerzu z ryżem, warzywami i sosem – czosnkowym, pomidorowym lub pikantnym. Döner kebab zdobył ogromną popularność w Europie, szczególnie w Niemczech, gdzie stał się nieodłącznym elementem miejskiej kuchni ulicznej.

Iskender kebab

Iskender kebab to danie, które można określić jako królewską wersję klasycznego dönera. Pochodzi z miasta Bursa w północno-zachodniej Turcji i nosi imię swojego twórcy – Iskendera Efendiego, który w XIX wieku stworzył ten wariant. W odróżnieniu od tradycyjnego dönera, mięso w Iskender kebabie podaje się na kawałkach chleba pita, obficie polanych gorącym sosem pomidorowym i gęstym, naturalnym jogurtem. Całość dopełnia roztopione masło, które wylewa się tuż przed podaniem, co nadaje potrawie wyjątkową głębię smaku. Połączenie soczystego mięsa, kremowego jogurtu i chrupiącego chleba sprawia, że Iskender kebab jest jednym z najbardziej cenionych dań kuchni tureckiej, idealnym na uroczysty obiad lub kolację.

Adana kebab

Adana kebab to jedna z najbardziej charakterystycznych odmian kebaba, wywodząca się z południowej Turcji, z miasta Adana. Jest to kebab o pikantnym, intensywnym smaku, przygotowywany z mielonej baraniny, doprawionej ostrą papryką, cebulą, czosnkiem i świeżymi ziołami. Mięso formuje się wokół metalowych szpikulców, po czym grilluje nad otwartym ogniem, co nadaje mu wyjątkowy aromat dymu i chrupiącą skórkę. Adana kebab serwuje się najczęściej z cienkim chlebem pita, grillowanymi warzywami i odrobiną sosu jogurtowego, który łagodzi ostrość przypraw. To potrawa, która doskonale oddaje ducha tureckiej kuchni – prostotę, ogień i intensywny smak.

Jakie mięso jest popularne w kebabach w Polsce?

Kebab w Polsce stał się jednym z najczęściej wybieranych dań typu fast food. Choć jego tureckie korzenie są powszechnie znane, w polskiej wersji danie to przybrało nieco inną formę, dostosowaną do lokalnych gustów. Najczęściej stosowanym mięsem jest kurczak, ze względu na delikatny smak, szybkie przygotowanie i przystępną cenę. Popularna jest również wołowina, która nadaje potrawie bardziej wyrazisty charakter. Rzadziej spotyka się kebaby z baraniny lub jagnięciny, choć to właśnie te mięsa są najbliższe oryginalnym tureckim przepisom.

Polskie kebaby zwykle serwuje się w bułce lub tortilli, z dodatkiem sosu czosnkowego, pomidorowego lub pikantnego oraz dużą ilością świeżych warzyw – sałaty, ogórków, pomidorów i kapusty. Choć nieco różni się od klasycznego dönera, kebab w Polsce zdobył ogromną popularność, stając się nieodłącznym elementem miejskiej gastronomii i szybkiego jedzenia po pracy lub wieczorem z przyjaciółmi.

Podsumowanie

Kebab to potrawa, która łączy kultury i smaki całego świata. Jego różnorodne regionalne warianty – od pikantnego Adana kebaba, przez aromatyczny Iskender kebab, aż po klasyczny döner – pokazują, jak elastyczna i bogata jest ta kuchnia. W każdym kraju kebab przybiera inny charakter, zachowując jednak swój turecki rdzeń – grillowane, dobrze przyprawione mięso, świeże warzywa i wyraziste sosy. To właśnie ta prostota i uniwersalność sprawiają, że kebab pozostaje jednym z najchętniej wybieranych dań na świecie – symbolem smaku, tradycji i kulinarnego podróżowania bez granic.